کنتاکتور

کنتاکتور:

 نام جزعی از تابلو برق است که الکتریکی می باشد و یک کلید کنترل شونده و مغناطیسی  برای یک مدار قدرت یا کنترل استفاده می شود.این قطعه برای کنترل بارهای مختلف الکتریکی مثل مدارات روشنایی و تجهیزات الکتریکی و … بکار می روند و جز مهمترین قسمت مدارهای فرمان الکتریکی است و دارای ابعاد و اندازه های متفاوتی هستند.این قطعه از تابلو برق با رله  شباهت دارد ولی یک تفاوتی که وجود دارد دراین است که آمپرهای بالا را حمایت و پشتیبانی می کند.یک نکته قابل اهمیت دراین است که درایران تنها شرکت پارس فانال تنها تولید کننده کنتاکتور محسوب می شود. کنتاکتور استاندارد دارای سه کنتاکت اصلی برای مدار و چند کنتاکت فرعی می باشد . باید دانست که این قطعه قابل تعمیر نمی باشد و نمی توان به پلاتین های معیوب و استفاده شده سمباده زد و درهنگام تعویض این کنتاکتورها باید به مشخصاتی که روی پلاک آن حک شده است دقت کرد .

مشخصات پلاک کنتاکتور:

 جریان دائمی: به جریانی گفته می شود که در شرایط عادی در زمان نامحدود بدون قطع کردن عبور کند .

جریان هفتگی: به جریانی می گویند که با اتصال یک بار درهر هفته عبور می کند .

جریان شیفتی: به جریانی که با اتصال یک بار درهشت ساعت عبور می کند .

جریان نامی: جریان حداکثری که یک کنتاکتور می تواند تحمل کند .

جریان اتصال کوتاه: جریانی که در زمان اتصال کوتاه یک کنتاکت می تواند تحمل کند .

ولتاژنامی تحمل تیغه ها: حداکثر ولتاژ که کنتاکت ها در شرایط عادی تحمل می کنند .

ولتاژعایقی

ساختار کنتاکتور:

1–تیغه اصلی

2-بویین

3-محفظه

4-رله حرارتی

در زیر به بررسی موردی موارد بالا میپردازیم.

1-تیغه اصلی: درکل تیغه های کنتاکتور دو بخش اصلی و کلی تقسیم می شوند:

الف) تیغه های قدرت

ب) تیغه های فرمان

تیغه قدرت برای هدایت جریان الکتریکی بعد ازتحریک بویین می باشد . تیغه هایی فرمان برای استفاده در مدار فرمان بکار می آید و به دو دسته نرمالی باز و نرمالی بسته تقسیم می شوند .

2- بویین: یکی از قطعه های دیگر درکنتاکتور می باشد که سیم پیچه یا پیچه گفته می شود و ازسیم طویلی است که با نظم خاصی به صورت مارپیچ پیچیده شده است و درداخل مدار الکتریکی قرار گرفته و می تواند خود القایی زیادی را انجام دهد .کارکرد و ساختار بویین براساس قانون فارادی می باشد و دربرابر تغییر جریان مخالفت می کنند و به نوعی لختی در مدار عمل می کنند این وسیله به عنوان یک آهنربا عمل می کند و چون یک تیغه فولادی دردرون آن قرار دارد جریان از درون آن می گذرد و بعد از چند لحظه تیغه تبدیل به آهنربای دائمی می شود و نیروی لازم  را برای اتصال فیزیکی کنتکت های هادی الکتریسیته را فراهم می کند .

3- محفظه: برای ایزوله کردن بخش هادی خطرناک کنتاکتور استفاده می شود وجنس آن بیشتر از bakelite/nylon  و پلاستیک های سفید شونده می باشد .

4- رله حرارتی: نام دیگر آن بی متال است و برروی بدنه یا برروی کنتاکتور متصل می شود و نقش اصلی این رله ها جلوگیری از صدمه زدن به بار الکتریکی در مقابل اتصال کوتاه و اضافه بار است.

قسمت های مختلف یک رله حرارتی:

• تیغه های اتصال به کنتاکتور .
• پیچ تغییر وضعیت .
• دگمه ی برگشت وضعیت .
• پیچ تنظیم جریان .
• ترمینا ل های باز و بسته مدار فرمان .
• ترمینال مشترک مدار فرمان .
• ترمینال اتصال به کابل موتور .

مزایای استفاده از کنتاکتور:

1-کنترل و فرمان از دور با ایمنی بالاتر وهزینه کمتر امکان پذیر است .

2-از بعضی خطرات که براثر قطع ناگهانی برق شبکه از کار می افتد جلوگیری می کند .

3-امکان قطع و وصل مصرف کننده از چندین محل  امکان پذیر می باشد .

4-فرمان اتوماتیک توسط این قطعه صورت می گیرد .

5-حفاظت دستگاه مناسب تر و مطمعن تر می شود .